ZALEW ZEGRZYŃSKI - PRZYRODA, REKREACJA I WYPOCZYNEK
Nad Zalewem Zegrzyńskim możemy podziwiać ptaki, które występują na tym akwenie oraz wokół niego.
Są to między innymi gatunki kaczek, które bytują w Polsce (m.in. zamieszkują Europę Środkowo - Wschodnią). Są to m.in. uhle (samce upierzone na czarno z czerwonymi palcami (pazurami), żółtym dziobem, na powierzchni skrzydeł mają białe plamki; samice są koloru brązowego, z jaśniejszym odcieniem wokół oczu, pojawiają się również białe plamki na skrzydłach), ogorzałki, gągoły (zimują w Europie Płn., również na płn. Polski; samiec upierzony w większości na biało - czarno z odcieniem zielono - czarnym na głowie oraz biało - czarnym na skrzydłach (m.in. na lotkach, powierzchni skrzydeł); głowa samicy upierzona na brązowo). Wśród ptaków wędrownych możemy wyróżnić perkozy. Z mniejszych ptaków możemy zaobserwować m.in. gile zwyczajne (ptak z rodziny łuszczakowatych), szczygły zwyczajne (również z rodziny łuszczakowatych; pięknie ubarwiony ptak), mniejszy od wróbla, którego również możemy spotkać zimą, wśród zadrzewień oraz w parkach.
Innym interesującym ptakiem pod względem kolorystycznym jest czyż zwyczajny (przeważający kolor u samców żołto - zielony z czarnymi oraz szarymi plamkami), którego można spotkać w pobliżu drzew jak olchy, brzozy oraz w pobliżu źródeł (przylatuje od marca do maja). Na otwartych przestrzeniach, w pobliżu pól, łąk, lasów (gdzie nie ma dużo zadrzewień) można zobaczyć trznadla zwyczajnego, który może zwrócić uwagę swoim upierzeniem (żółtym na brzuchu) oraz ciemniejszą barwą na skrzydach i grzbiecie oraz kreskowaniem na boku głowy (ciemne kreski). Przy obserwacji tych ptaków można usłyszeć piękne, barwne odgłosy, które są ich wizytówką. Spotykane m.in. na szczytach drzew.
Średniej wielkości ptakami są sójki (z rodziny krukowatych), które budują gniazda w pobliżu lasów, zadrzewień, domostw - przeważnie od kwietnia do czerwca.
Na polach, otwartych przestrzeniach wokół zabudowań, sadów czy ogrodów, częściowo w miejscach ruderalnych (miejscach ogrodzonych, gdzie występują np. słupy, wysokie mury, płoty), krajobrazie zmienionym działalnością człowieka można spotkać równie interesującego ptaka, jakim jest kukułka. Charakterystyczny ze względu na kolor upierzenia (u samców upierzenie szare na wierzchu, prążki poprzecznie ułożone - biało – szare na brzuchu), żółte tęczówki oczu oraz wydawany odgłos przez samca – „kuku”.
Spotykana w Polsce wiosną do lata. Pod koniec lata, wczesną jesienią odlatuje do cieplejszych krajów (Afryki), gdzie zimuje. Zdobyczy wygląda m.in. na wysokich drzewach. W jej skład żywieniowy wchodzą m.in. larwy motyli, drobne owady. Ptak objęty ochroną.
Nieco mniejszych rozmiarów ptakiem (jeżeli chodzi o długość), który również przykuwa uwagę barwą jest dzięcioł duży. Czerwona pręga na głowie oraz podogoniu. Ptak barwy biało - czarnej. Można go spotkać w lasach, wysoko wśród zadrzewień. Bytuje w Polsce przez cały rok. Zimą żywią się nasionami m.in. szyszek sosnowych.
Sójka
Pasjonaci podglądania ptaków, którzy zajmują się tym amatorsko lub profesjonalnie to tak zwany birdwatchingowcy.
Oprócz tego możemy zwiedzać ciekawe pod względem przyrodniczym, ale także kulturowym rezerwaty, z których większość należy do obszaru: Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Obszar Warszawskiego Chronionego Krajobrazu oraz Obszar Natura 2000 są formą ochrony przyrody. Jedną z funkcji tych form ochrony przyrody jest ochrona cennych gatunkowo roślin i zwierząt oraz korytarzy ekologicznych (migracja fauny i flory (ponadlokalne powiązania przyrodnicze - Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu)).
Obszar Natura 2000 jest siecią, której celem jest zachowanie cennych siedlisk przyrodniczych i gatunków (dyrektywa PE i Rady związana z ochroną dziko żyjących ptaków - 2009 r.; dyrektywa siedliskowa Rady z 1992 r. (Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk).
Wśród wybranych rezerwatów położonych w Powiecie Legionowskim możemy wyszczególnić: Wieliszewskie Łęgi (Gmina Wieliszew), Ławice Kiełpińskie, Rezerwat Jabłonna, Rezerwat Puszcza Jabłonowska (w Legionowie rezerwat znajduje się obok ulicy Zakopiańskiej).
Na wyróżnienie zasługuje rezerwat Wąwóz Szaniawskiego, położony w pobliżu Serocka. Znajdują się tam sosny zwyczajne oraz pomnikowe dęby szypułkowe. Usytuowany był tam historyczny dworek Rodziny Szaniawskich. Poza tym jadąc na rowerze możemy obserwować zbocze, kręte ścieżki w otulinie lasu, w miarę łatwe do pokonania przez amatorów kolarstwa, przy którym nieopodal wznoszą się ruiny dworku.
Jest to wąwóz erozyjny.
Miłośnicy sportu mogą uprawiać różnego rodzaju sporty wodne m.in. windsurfing, kitesurfing, popływać na kajakach, łódkach oraz nartach wodnych w ośrodkach zlokalizowanych nad brzegiem Zalewu Zegrzyńskiego. Znajdzie się również coś dla pasjonatów wędkarstwa.
Na wyznaczonych obszarach Zalewu Zegrzyńskiego (gdzie nie ma zakazu) można łowić takie ryby jak: okonie (wymiar ochronny 20 cm; występowanie Ameryka Północna, Europa Zachodnia, Północna, Azja), leszcze (brak okresu i wymiaru ochronnego; występowanie leszcza m.in. Europa Zachodnia, zlewiska Morza Bałtyckiego, Azja Południowo - Zachodnia), płocie (brak okresu ochronnego; zasięg od Europy Zachodniej po Syberię, m.in. zasiedla zlewiska Morza Białego, Barentsa, Bałtyckiego oraz Północnego), krąpie (brak okresu i wymiaru ochronnego; w Polsce występuje od Morza Bałtyckiego po południowe dopływy rzeki Wisły) oraz liny (brak okresu ochronnego, wymiar ochronny 25 cm; miejsce naturalnego występowania: Europa Zachodnia, Środkowa po Azję: rzeki Ob, Irtysz, Jenisej po Lenę (granica w Azji - jezioro Bajkał); występuje również w Ameryce Północnej, Ameryce Południowej, czy Afryce (kierunek aklimatyzacji).
Wokół Zalewu Zegrzyńskiego zlokalizowane są przystanie z możliwością wypożyczenia łodzi (Schronisko Koła nr 4 PRZYSTAŃ ZEGRZE RYBAKI, Zegrze Południowe ul. Rybaki 3/5), pomosty do wędkowania.
Zapaleńcom rowerów oferujemy ponad 140 km Turystycznego Szlaku Patriotycznego Polski Walczącej na terenie Powiatu Legionowskiego oraz ponad 400 km tras rowerowych.
Na uwagę zasługują ciekawe pod względem przyrodniczym, historycznym szlaki: Szlak czerwony (północny), który wiedzie m.in. z Zegrza Południowego do Serocka, Szlak zielony (Gmina Nieporęt), czy Szlak południowo - wschodni (znaki czarne; trasa szlaku przebiega m.in. przez Chotomów).
W punkcie informacji turystycznej w Legionowie (stacja dworca) można otrzymać interesujące katalogi turystyczne: turystykę aktywną, historyczną, rodzinną oraz rekreacyjną, mapy turystyczne związane ze szlakami turystycznymi: rowerowymi oraz pieszymi na terenie Powiatu Legionowskiego, publikacje związane z postaciami historycznymi, które zasłużyły się nie tylko dla naszego regionu, ale również dla Polski (postać Konstantego Radziwiłła). Publikacje na temat Armii Krajowej, która działała w Chotomowie, Legionowie, czy Nieporęcie – Obwód Obroża Armii Krajowej.
Poza tym mapy turystyczne związane ze szlakami żeglownymi, ciekawymi informacjami dla wędkarzy na temat ryb i okresów ochronnych.
Zapraszamy serdeczne do zwiedzania Zalewu Zegrzyńskiego i okolic Powiatu Legionowskiego, gdzie czeka na Państwa mnóstwo ciekawych, interesujących miejsc, zarówno jeżeli chodzi o aktywny wypoczynek, czy bardziej rekreacyjne zajęcia, jakim jest łowienie ryb, czy obserwowanie ptactwa, które licznie bytuje wokół Zalewu Zegrzyńskiego oraz na samym akwenie.
Kukułka zwyczajna
fot. TRZNADEL fot. TRZNADEL
fot. ZAJĄC fot. ZAJĄC
fot. SKOWRONEK fot. DZIĘCIOŁ DUŻY
Źródło:
1. Fotografie - Ryby słodkowodne Polski, praca zbiorowa pod red. Marii Brylińskiej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, W- wa 1986.
2. Turystyczna KRAINA DOLNEGO BUGU I JEZIORA ZEGRZYŃSKIEG0 - mapa.
-
sójka
-
skowronek
-
OKOŃ - fot. Ryby słodkowodne Polski - H. Morawski
-
LESZCZ - fot. Ryby słodkowodne Polski - H. Morawski
-
KRĄP - fot. Ryby słodkowodne Polski - H. Morawski
-
PŁOĆ - fot. Ryby słodkowodne Polski - H. Morawski
-
kaczka
-
kaczki
-
kaczki
-
kaczki
-
kaczki, łabędzie
-
kaczki, łabędzie
-
Rezerwat Zegrze - ścieżka
-
Widok na Rezerwat Zegrze
-
Lasy Serockie - Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu
-
Uroczysko Poddębie (Gmina Wieliszew)
-
Tablica informacyjna w Rezerwacie Jadwisin
-
fot. Hubert Macioch
-
Tablica informacyjna - ptaki (Nadleśnictwo Jabłonna)
-
fot. Jakub Kurowski
-
fot. Ryszard Smulik - Rezerwat Wieliszewskie Łęgi
-
fot. Jacek Biegajski Wisła Rezerwat Ławice Kiełpińskie