Szlakiem Polski Walczącej, lokalne szlaki rowerowe (szlak Nieporęcki, szlak Serocki)
Na terenie Nieporętu oraz Serocka możemy podziwiać interesujące formy architektoniczne: budowli sakralnych oraz pomników. Obiekty te są świadkami historii Polski oraz tej lokalnej związanej z poszczególnymi gminami. Miejsca te są położone niedaleko Zalewu Zegrzyńskiego, co czyni te miejsca atrakcyjnymi pod względem rekreacyjnym oraz komunikacyjnym.
Trasę rowerową zaczynamy od zwiedzenia kościoła w Nieporęcie. Położony jest obok drogi wojewódzkiej nr 633 (ul. Jana Kazimierza), na Placu Wolności. Kościół w Nieporęcie został ufundowany przez króla Jana Kazimierza II Wazę w II poł. XVII wieku. Wybudowany w stylu barokowym, na planie krzyża. Konsekrowany przez biskupa Ludwika Załuskiego – 18 czerwca 1668 roku. Wpisany do rejestru zabytków w 1962 roku. Wchodząc do kruchty kościoła, na ścianie wisi marmurowa tablica poświęcona Żołnierzom Armii Krajowej, którzy walczyli o niepodległość Polski w latach 1939-1945. Przed kościołem stoi wysoka dzwonnica z XVIII wieku. W jej środku mieszczą się 2 dzwony.
Na jednym z nich widnieje napis:
„Krzyknęli chłopięta, jak Kazimierz wyszedł jako król z Nieporęta”
Przed bramą kościelną od strony ul. Jana Kazimierza po lewej stronie wśród drzew stoi figura Matki Boskiej Pocieszycielki Strapionych. Ufundowana przez Jakuba Dębkowskiego, przypomina o wybuchu Powstania Styczniowego (1863 r.). Na Placu Wolności rośnie „Dąb Wolności” (dąb czerwony). Został posadzony dla uczczenia odzyskania niepodległości, prawdopodobnie 19 marca 1936 r., w dniu imienin Józefa, co łączono z postacią Józefa Piłsudskiego. Przy pomniku (obok dębu) warto zadumać się nad losem żołnierzy Armii Krajowej, którzy polegli, zostali zamordowani oraz nie wrócili z sowieckich łagrów. Na tablicy widnieją nazwiska żołnierzy poległych i zmarłych z terenu Gminy Nieporęt i okolic.
„Pamięci mieszkańców Gminy Nieporęt, żołnierzy Armii Krajowej III Batalionu I Rejonu „Marianowo Brzozów” VII Obwodu „Obroża”, którzy oddali życie w walce o wolność ojczyzny”
Obok tablicy możemy zauważyć kamienny pomnik.
Na nim wyryty jest napis:
„Być zwyciężonym i nie ulec to zwycięstwo, zwyciężyć i spocząć na laurach – to klęska”
W pobliżu kościoła znajduje się również płyta nagrobna, w której pochowani są mieszkańcy Nieporętu. Osoby te schroniły się w podziemiach kościoła w Nieporęcie przed ostrzałem sowietów. Było to we wrześniu 1944 roku. Po obu stronach nagrobka widnieją wizerunki trupich czaszek w formie płyt.
Za kościołem położony jest cmentarz parafialny w Nieporęcie. Jego środkowa część położona jest na wzgórzu. Nagrobki, które znajdują się na nieporęckiej nekropolii to grób polskiego żołnierza z 1939 roku. Znajdują się na nim nagrobki zasłużonych dla historii miasta mieszkańców Nieporętu oraz żołnierzy, którzy oddali swoje życie broniąc Ojczyzny. Są to zbiorowa mogiła żołnierzy AK zamordowanych przez hitlerowców w lesie nieporęckim – 19 sierpnia 1944 roku. Po za tym pochowany jest tam kpt. rez. Bronisław Tokaj. Był dowódcą III Batalionu AK w Nieporęcie, uczestniczył w obronie Warszawy w 1939 r. jako ochotnik.
W dalszą podróż udajemy się do Białobrzegów, przejeżdżając przez most w Nieporęcie. Z mostu rozpościera się widok na Zalew Zegrzyński oraz kanał Żerański. Białobrzegi leżą w Kotlinie Warszawskiej. Otoczenie lasów, bliskie położenie Zalewu Zegrzyńskiego, duża liczba ośrodków rekreacyjno – wypoczynkowych sprawia, że jest to miejsce godne polecenia. Miejscem docelowym jest pomnik Legionistów Józefa Piłsudskiego w Białobrzegach. Pomnik upamiętnia legionistów marszałka Józefa Piłsudskiego oraz tzw. „kryzys przysięgowy” z 1917 roku. W 1917 r. Legiony odmówiły złożenia przysięgi na wierność cesarzowi niemieckiemu oraz państw z nimi sprzymierzonych. Niemcy przewieźli część Legionów do Szczypiorna, oficerowie zostali internowani m.in. na terenie koszar w Białobrzegach. Pomnik przedstawia orła z rozpostartymi skrzydłami. W dziobie trzyma kawałek zerwanego łańcucha. Miejsce to leży na trasie zielonego (centralnego) szlaku turystycznego „Polski Walczącej”. Po zwiedzaniu można odpocząć na dzikiej plaży w Nieporęcie, gdzie znajduje się molo, plac zabaw dla dzieci oraz siłownia zewnętrzna.
Ostatnim punktem szlaku „Polski Walczącej” oraz zarazem ostatnim etapem trasy rowerowej jest Serock. Na szlaku Serockim mieści się kościół późnogotycki (szlak czerwony, północny „Polski Walczącej”) pw. Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Serocku. Został zbudowany w latach 1512-1535. Ufundowany przez ostatnich książąt mazowieckich – Janusza III i Stanisława. Kościół wybudował ks. Wojciech Popielski. Obok prezbiterium wisi obraz namalowany przez Witolda Bieniasa „Cud nad Wisłą”. Za bramą wejściową do kościoła, po lewej stronie dostrzeżemy grób proboszcza ks. Franciszka Kuligowskiego (1870-1963). Na skarpie, z tyłu kościoła możemy podziwiać widok na rzeki: Narew oraz Bug. Za rynkiem w Serocku (od ul. Farnej) skręcamy na pierwszym skrzyżowaniu w prawo. Do plaży miejskiej w Serocku prowadzi stromy zjazd ul. Brukową. Plaża jest dobrze zagospodarowana. Znajdują się tutaj m.in. boiska do siatkówki i koszykówki, siłownia zewnętrzna, ławki, stoliki, plac zabaw oraz molo. Do plaży miejskiej prowadzi Bulwar Nadnarwiański, którego ścieżka prowadzi wzdłuż prawego brzegu rzeki Narew.
Źródła:
1. Turystyczny szlak patriotyczny „Polski Walczącej” na terenie powiatu legionowskiego, Wydanie trzecie zmienione,
2. Mapa turystyczna Powiatu Legionowskiego. Trasy rowerowe krajoznawczo-turystyczne, Wydawnictwo COMPASS, Wyd. III, Nr kat.: 1036-2015,
3. Kaczmarek Jarosław, „Zamieszkać pod miastem Warszawa i okolice”, Agencja Reklamowo-Wydawnicza Arkadiusz Grzegorczyk, Warszawa 2004,
4. Mapa turystyczna obszaru lokalnej grupy działania „Partnerstwo Zalewu Zegrzyńskiego”, Wydawnictwo COMPASS, Wydanie I, Kraków 2007.
-
Kościół parafii pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Nieporęcie (szlak czarny, południowo-wschodni)
-
Tablica poświęcona żołnierzom Armii Krajowej w kościele w Nieporęcie
-
Figura Matki Boskiej Pocieszycielki Strapionych - Nieporęt
-
Tablica na Placu Wolności w Nieporęcie
-
Kamienny pomnik na Placu Wolności w Nieporęcie
-
Tablica na płycie nagrobnej - obok kościoła w Nieporęcie
-
Cmentarz parafialny w Nieporęcie
-
Widok na Kanał Żerański z mostu w Nieporęcie
-
Widok na Zalew Zegrzyński z mostu w Nieporęcie
-
Pomnik Legionistów Józefa Piłsudskiego w Białobrzegach
-
Plaża miejska w Nieporęcie
-
Kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Serocku
-
Tablica informacyjna - kościół w Serocku
-
Widok na rzekę Narew oraz Bug ze skarpy, obok kościoła w Serocku
-
Molo w Serocku
-
Widok na plażę miejską w Serocku